Thursday, February 5, 2009

Информирај се, активирај се и биди волонтер

       INFORMIRAJ SE, AKTIVIRAJ SE I BIDI VOLONTER
Se raboti za mo`nost za dolgoro~no volontirawe vo zemjite od Evropskata Unija za mladinci na vozrast od 18 - 30 godini da zemat u~estvo vo volonterski anga`mani nadvor od svojata zemja.
     Vo Evropa postojat mnogu programi i proekti koi gi vklu~uvaat mladite i anga`iraat na efikasen na~in. Pokraj  programite koi go nadograduvaat formalnoto  obrazovanie na mladite, kako diplomski i postdiplomski studii, postojat i mnogu drugi mo`nosti kako {to se kampovi, treninzi, seminari i mnogu drugi dopolnitelni mo`nosti nadvor od zemjata. Za razlika od ostanatite opcii programata mladi poddr`ana od Evropskata Komisija nudi najpovolni mo`nosti kade bukvalno sekoj mlad ~ovek mo`i da u~estvuva vo nekoja od aktivnostite kako naprimer mladinskite incijativi, obuki i razmeni. Od site povolnosti sepak se izdvojuva Evropskiot Volonterski Servis ili EVS odnosno akcija-2 kako {to se narekuva pri Evropskata komisija.
 Se raboti za mo`nost za dolgoro~no volontirawe vo zemjite od Evropskata Unija za mladinci na vozrast od 18 - 30 godini da zemat u~estvo vo volonterski anga`mani nadvor od svojata zemja. Edinstveniot uslov e vozrasta {to sekako e golema prednost a po`elno e volonterite da imaat osnovni poznavawa od angliskiot jazik kako polesno bi se vklopile vo novonastanatite uslovi.
       [TO SE NUDI ZA VOLONTEROT I [TO TREBA DA ZNAE !
Vsu{nost postojast 3 bitni delovi i toa:
·         VOLONTER
·         ORGANIZACIJA ISPRA]A^ (koja e odgovorna za priprema i ispra}awe na volonterot ) i
·          
·         ORGANIZACIJA DOMA]IN ( odgovorna za priem, davawe raspored na aktivnostite i voop{to gri`a za volonterite koga }e pristignat vo zemjata kade }e volontiraat)
    Aktivnostite mora da: se odvivaat vo dr`ava koja ne e postojano mesto na `iveewe na volonterot, da bidat ne profitni, da bidat korisni za lokalnata zaednica, da ne vklu~uvaat zamena na rabotnoto mesto, da ne zamenuvaat voena obvrska;
   Aktivnostite prepora~loivo e da:  promoviraat univerzalen mir, dijalog, tolerancija i solidarnost, da pridonesat vo gradewe na dolgotrajno partnerstvo, da mu dadat na volonterot pogolema svest za razbirawe na negovata fakti~ka situacija i kultura, kako i da pridonesat za razvivawe na volonterskiot sektor vo civilnoto op{testvo.
     Ona {to treba site zainteresirani mladi koi sakaat da volontiraat e da vnimavaat na rokovite za aplicirawe, kako i popolnuvawe na to~na i navremena aplikacija.
  проектот стартува поме|у
краен рок за аплицирање
1 Maj i 30 Septmvri
1 Februari
1 Juli i 30 Noemvri
1 April
1 Septemvri i 31 Januari
1 Juni
1 Dekemvri i 30 April
1 Septemvri
1 Februari i 31 Juli
1 Noemvri
Se ostanato e tokmu gri`a na organizacijata ispra}a~ i organizacijata doma}in. Organiacijata ispra}a~ ili vo slu~ajot nie posreduvame pri izborot na organizacijata doma}in odnosno izborot na proekt potoa vadewe viza, avionski bileti i site potrebni komunikacii, pred i za vreme na prestojot vo stranstvo.Organizacijata doma}in obezbeduva za volonterot odredena suma na pari ( xeparlak ) vo zavisnost od standardite na dr`avata, i isto taka gi podmiruva  kompletno site tro{ocite za pat (povraten billet), smestuvawe i hrana za volonterot, duri trae prestojot {to sekako se edni od najgolemite pogodnosti na EVS kako {to napomenavme na po~etokot na tekstot. Pokraj toa sekoj volonter }e dobie i mentor odnosno lice pribli`no na negova vozrast koja ima za zada~a dam u pomogni da se aklimatizira na novata sredina i novite uslovi za `ivot.
 Organizaciite doma}ini mo`at  da bidat zdru`enija na gra|ani, kulturni centri, mediumi, lokalna samouprava, i institucii koi rabotat proekti srodni so evropskiot volonterski servis.
Najzainteresiranite mladi }e imaat {ansa da se aktiviraat vo ona pole za koe {to najmnogu }e se pronajdat sebesi i toa vo oblasti kako umetnosta i kulturata, medium i komunikacii, sport, socijalna inkluzija, ednakvi mo`nosti, `ivotna sredina, antirasizam i ksenofobija, zdravje, potoa mladinska politika, mladinsko informirawe i mnogu drugi oblasti.
    Forum na mladi so proektot koj e vo tek nudi  mo`nost za informirawe kako mladite da se steknat so potrebnite informacii za eden den da uspeat i samite da bidat del od mnogute volonteri vo ramkite na EVS. Vo izminatite godini nie sme pratile nekolku volonteri vo pove}e zemji a isto taka kaj nas volontirale volonteri od Germanija, Francija, Avstrija i drugi zemji. Pozitivnite iskustva dobieni od ve}e ispratenite volonteri zboruvaat pove}e od bilo {to vo korist na praksata koja se zdobiva tamu. Ednostavno zadovolstvo od steknatite ve{tini, iskustva i mnogubrojnite prijatelstva, kako i odli~no organiziranoto i ispolneto vreme za vratenite volonteri e od neprocenlivo zna~ewe. Imaa mo`nost da nau~at mnogu novi ve{tini i znaewa, i steknatoto da go pro{irat, nadopolnat, spodelat i da go sprovedat tokmu denes, koga ve}e se vrateni vo na{ata dr`ava. No ne mal i brojot na volonteri koi ostanale i posle zavr{uvaweto na proektite i sega rabotat,studiraat ili se zanimavaat so nekoja druga dejnost vo zemjite kade volontirale.
    Na predavawata koi nabrzo }e se realiziraat vo srednite {koli i fakultetite vo Bitola, site zainteresirani mladi i ambiciozni lu|e }e imaat mo`nost da slu{nat i mnogu pove}e potrebni informacii, upatstva kako i kratka obuka za volontorawe vo stranstvo. ]e imaat i mo`nost da slu{nat li~ni iskustva od isto taka mladi lu|e koi ve}e go pominale periodot na volontirawe vo stranstvo, i slobodno  bi mo`ele da zboruvaat pove}e za pridobivkite i uspesite so koi se zdobile. Li~no, site zainteresirani mo`at da gi dobijat site neophodni informacii, {to }e bidat vo nivna korist.
Iskustvoto i praksata koi gi steknuvame se ve}e potvrdeno najdobrite alatki so koi mo`eme da se snajdeme vo ona {to }e go zapo~neme koga }e se vratime so napolneti baterii, so se ona {to sme go nau~ile i steknale od na{eto volontirawe se razmisluvawata na golemiot broj zavr{eni volonteri. Mladite patuva}i imaat mo`nost isto taka da ja zapoznaat i kulturata kako i da go izu~uvaat lokalniot jazik na zemjata vo koja }e prestojuvaat {to e vo sklop na programata za EVS, a znaeme site deka eden jazik pove}e e i bogatstvo pove}e, mo`nost za pogolemi kontakti.  Posetuva}i kursevi za izu~uvawe na jazikot, }e posetuvaat isto taka seminari i rabotilnici preku koi, }e u~at, direkno }e se vklu~at i }e razmenuvaat iskustva, mislewa  i pri toa }e se steknat so korisni informaciivo zavisnost od tipot na proekt koj }e go izberat. Vo na{ata dr`ava retki se onie organizacii koi direktno se anga`iraat vo pravilno naso~uvawe i konkretno anga`irawe na mladiot ~ovek, zatoa na{ata organizacija seriozno se zafati vo realizerawe  na konkretni anga`mani, so {to direktno }e gi vklu~uva site mladi lu|e,  ednostavno da si gi ostvarat svoite soni{ta i planovi, da otpatuvaat da steknat iskustva, priateli i {to pove}e kontakti, i seto toa da mo`at da  go sprovedat koga }e se vratat vo svojata zemja.
Zatoa vredi da se potrudime da napravime ne{to so sebe, da se izborime da izlezeme produktivni vo ova na{e op{testvo. Da napravime ne{to i za sebe no i za drugite. Koga ve}e ni se dava nekakva mo`nost  -  DA JA ISKORISTIME !
Konkretni informacii isto taka pokraj predavawata, mo`at da se dobijat  li~no vo na{ite prostorii koi se nao|aat na
ul. Edvard Kardeq br.11/9
telefon 047 227 600 ili na www. youthforumbitola.org

Пролетери од целиот свет одморете се!!!

Никој не би требало да работи, Никогаш. Работата е причината за сите беди на овај свет. Скоро секое зло кое можи да ви падне на памет потекнува од работата или од животот во светот подреден на работа. За да престаниме да патиме, треба пред се да престаниме да работиме. Меѓутоа тоа не значи дека треба да престаниме да се занимаваме со било што. Едноставно треба да се створи нов животен стил базиран на игра, забава, креативност, дружење, уметност и систем на дистрибуција заснован на поклон.     
                                                                                                                         Боб Блек
 Без разлика дали се сложувате со мислењето на Боб Блек како еден од најпознатите теоретичари на идејата за укинување на работата или спаѓате во огромното мнозинство кај кое и самото споменување на идејата за безработништво предизвикува згрозување и неодолива желба за повраќање, мора да се сложите дека работата односно имањето или немањето на запослување се факторот број еден за сите наши радости или жалости.
 Сведоци сме сите за протестите кои ги организираа синдикалците од Македонија односно поворката на ССМ ( Сојузот на синдикати на Македонија ) и стопирањето на наставата во училиштата од страна на СОНК т.е синдикатот на образованиетo, науката, културата. Секој нормален би ги подржал протестите на работниците за остварувњето на своите права, вклучително и правото на штрајк изразен со стопирање на работниот процес. Нема ништо чудно доколку истото се направеше кога се донесе срамниот закон за измените на работните односи кога истиот тој СОНК нормално како добар партнер на владата се сложи со сите измени а сега гледаме штрајкуваат за некојси поголем надоместок за оброк и сл. Одме се гледа дека нешто е матно во целата приказна, не се реагира  за законски измени со кои работниците стануваат робови а радикално се штрајкува за речиси банални причини. Само да потсетиме за измените во новиот закон. Право газдата да те брка кога сака и како сака а за то да не сноси одговорност  иако во меѓувреме си го добил спорот на суд тој не е должен да ти надомести ништо за периодот дури си бил избркан отприлика од 5,6 години. Tаман да заборајш за шо си се тужел. Понатаму предвидено е верувале или не неограничена работа во  ноќна смена ?! Идеално после неколку недели работа да станиш зомби и да си го замаразиш животот дотолку така да газдата нема потреба тој да те  брка од работа. Да не збораме за скратувањето на правото на платен одмор кое одамна кај сите работници вработени кај приватници беше минато определено свршено време.
 Зошто СОНК тогаш не реагираше ? Многу едноставен и јасен е одговорот кој ќе го добиете во вид на прашања.
Дали наставниците и културните работници работат ноќна смена ?
Се случува да биди избркан некој професор од работа ?
Има шанси помалклу од 3 месеци да одмораат ?
  Појќе од очигледно е дека се работи само за гледање личен интерес и негрижа за мануелните работници кои како и во секоја земја се најмногу изложени на кршење на своите права. Само со сеработничко обединување и вистински синдикат кој ќе се грижи за правата на сите работници без разлика од која сфера доаѓаат можат да се решат проблемите кои се нателожени со години.
  Слушам деновиве популарен бил Маркс и неговиот комунистички манифест во западниот свет со се САД. Мене приказната ми личи иста ко со нашите синдикални лидери. Цел живот живеј на грбот на работникот, продавај демагогија и уживај во природа. Па  шо намери имал читајте другари и господа пролетери од сиот свет.
 Пролетерите го презираат прикривањето на своите  погледи и намери. Тие изјавуваат отворено дека нивните цели можат да се постигнат само со насилно уривање на целиот досегашен општествен поредок. Нека владејачките класи се тресат пред комунистичката револуција. Пролетерите во неа нема што да изгубат освен своите окови. А ќе го добијат сиот свет.
                     Пролетери од сите земји, одморете се !
                                                                                                                        Карл Маркс

Алтернативни вести

АЛТЕРНАТИВНИ ВЕСТИ - АНДЕРКАРЕНТС
Андеркарентс е независна продукција која се занимава со продуцирање и дистрибуција на видеа кои ја рефлектираат глобалната контра-култура. Најголем акцент е ставен на изработувачите на видеа и заедниците кои се маргинализирани од страна на големите ТВ мрежи а се фокусирани на социјалниот и енвиронменталошкиот активизам.
Добредојдовте во Undercurrents, онлајн форум за дискусија околу меѓусебните врски помеѓу расите, половите, технологијата и глобализацијата. Undercurrents listserv беше лансирана во 2002 од Ирина Ариштаркова, Марија Фернандез, Коко Фуско и Фејт Вилдинг (Irina Aristahrkova, Maria Fernandez, Coco Fusco and Faith Wilding). Тековни модератори се Гита ХаШеми, Анџелика Сагар, Ингрид Хуфд и Лусија Сомер (Gita Hashemi, Anjalika Sagar, Ingrid Hoofd, and Lucia Sommer). Следниов опис е од воведното изјава на листата:
што е Undercurrents?
- струи под површината
- скриени мислења или чувства, често спротивни од оние кои се прикажуваат јавно
- електронска комуникација од други сајтови
- претходно неискажани прашања околу расната политика на нет културата, новите меиуми и сајберфеминизмот
Undercurrents е нова онлајн дискусија околу тоа како феминизмот, новите технологии, постколонијалноста и глобализацијата се меѓусебно поврзани. Иако секој од овие поими има создадено сопствена дебата, забележуваме потреба да ги споиме овие полиња на испитување. Се обидуваме да ја предизвикаме утописката идеологија на сајберкултурата која ја претставува технологијата, според зборовите на Лиза Накамура, “како општествен изедначувач кој ги изгладува расните и половите неправди, со оглед на фактот што телата се изоставени во сајбер просторот.” Веруваме дека постојат многу практични и филозофски причини да ги ставиме под знак прашалник слободоумната карактеризација на електронската култура и виртуелната реалност. Колку и да ги поддржуваме демократските цели на многуте кои придонеле за алтернативни мислења во рамките на нет културата, не се согласуваме дека идеалот на дигитани заеднички добра, феминистички или поинакви, без исклучок ја надминува проблематичката логика на расите и расизмот. Длабоко сме скептични околу таквите претпоставки, бидејќи сфаќаме дека расите и расизмот вклучуват многу повеќе отколку само кожата, телата, отвореното издвојување или физичкото насилство. Сметаме дека наместо тоа, расата се манифестира и во суштинските потфати на правото и науката и во областа на перформативноста кои го прават отелотворувањето неприродно и несуштинско, вклучувајќи го и сајбер просторот.
Ние веруваме дека електронската комуникација и постколонијалната миграција се паралелни сили кои заеднички влијаат на тоа кои сме како човечки заедници и како живееме без оглед на тоа дали самите сме мигранти. Ја лансираме листсерве повеќе за да ги здружиме размислувањата со оние кои сакаат да дискутираат како овие феномени се во меѓусебна врска, отколку за да претпоставуваме дека виртуелниот свет може или треба потполно да ја достигне општествената, политичката и економската сила на преживеаното искуство во физичкиот свет. Дигиталната поделба е едно важно прашање кое многу активисти се обиделе да го постават во врска со ефектот на расизмот на пристапот кон новите технологии, но тоа не е единствениот начин на кој се манифестираат расните нееднаквости во новата култура и теорија на медиумите. Нашиот свет останува расно поделен и во него оние кои не се бели се оние кои најчесто се експлоатираат како лабараториски глувци за биотехнологија, како евтина работна сила и како сексуални робови. Визуелната содржина на електронската култура е обликувана од расно одредените врски на моќта на физичкиот свет - во фантомската територија на сајбер просторот тие реалности се реконфигурирани, но не се надминати. Во оваа ера на расистички напади против оние кои не дел од белата раса низ цела Европа, растечката ксенофобија во Северна Америка и претежно расистички теполитики за имиграција ширум развиениот свет, кои тврдат дека “ние ја имаме надминато расата”, не само што наликува на намерно незнаење, туку претставува и чин на политичка негрижа во служба на белата хегемонија.
Универзалната ”белост” (припадност на белата раса) е стратегијата / Просторната реторика е тактиката
Стана вообичаено во современата културна теорија за интернетот и виртуелниот идентитет да се опишува нет субјективноста како номадска, детериторијализирана и хибридна. Овие термини ги отфрлаат искажаните искуства на сиромашните и најчесто луѓе кои не и припаѓаат на белата раса, во просторни рамки, маскирајки го нивното општествено-историско потекло. Во исто време, многу често во дискусиите за културната политика на мрежата, обидите на обоените луѓе да го покренат прашањето за расата се отфрлаат од белото мнозинство како “политики на идентитетот” кои не припаѓаат на анализите на сајбер просторот. Веруваме дека постојат добри причини за испитување на тенденцијата во нет културата да присвојува терминологија која ги опишува искуствата на радикално маргинализираните луѓе и оние кои се лишени од своите граѓански права, од кои најголем дел не се бели и кои имаат мал избор во однос на нивната судбина, која ја претставува замислената слобода која најголемиот дел од белите корисници на мрежата ја поврзува со присуството во сајбер просторот. Склоноста на сајбер теоријата да ја гледа постколонијалната реалност низ очите на ограничен делеузеов речник и симултано да ги отфрли и расата и автоетнографијата како застарени, ја ограничуваат нашата способност да го сфатиме комплексното меѓусебно влијание на идентитетот и технологијата онлајн и офлајн. Овој приод ефикасно ги замолкнува постколонијалнте теми преку делегитимирање на стратегите кои се развиле во текот на пет века за да ја опише колонијалната доминација во која освојувањето на територијата и наметнувањето на расната логика биле наложени како клучни средства за командување и контрола на населението. Вековите атиколонијален и антирасистички културен отпор не треба да бидат погрешно протолкувани како исто со неколку години бирократски мултикултурализам во Северна Америка, период кој обично се отфрла, заради “политичка коректност”. Да не заборавиме дека овој епитет произлезе од културните војни во САД, кои беа создадени за да се прочисти културата од било која уметност која се доведува во врска со општественото. Современата сајбертеорија, чиј дел е и сајберфеминизмот, одржува складиште на тактики кои ги потиснуват расните прашања и на тој начин тактички инвестираат во припадноста на белата раса како универзален идентитет кој ја потпира мрежната култура. Овие тактики не мора да се свесни за да бидат ефикасни - напротив, најдобро функционираат кога се усвојуваат како нормативи.
Undercurrents е алтернативна новинарска агенција односно медиум кој настана во 1994 со VHS касета со вести за кои основачите (Xejmi Harcel, Pol O’Konor, Zoe Brouton i Tomas Harding) сметаа дека не се опфатени од стандардните медиуми. Едно од прашањата кои биле опфатени било воведувањето во Нацрт кривичниот закон, чии различни мерки вклучувале обиди да се прекинат масовните собири на патниците и рејв забавите и го квалификувале директниот протест како прекршок. Втората снимка биле пуштена пред крајот на годината. Бендовите како што е Левелерс (The Levellers) ги вклучиле препораките на Undercurrents на обвивките на нивните CD-а. Рејдиохед (Radiohead) донирале средства, а комичарот Марк Томас дозволил Undercurrents да го продуцираат и дистрибуираат неговото прво DVD за прибирање парични средства. Undercurrent била меѓу првите групи кои ја создадоа фразата “видео активизам” - употреба на камери за општествена промена. Соосновачот, Томас Хардинг, го напиша прирачникот за видео активисти издаден од Плуто Прес. Undercurrents сега дистрибуираат филмови преку DVD и во 2007 го лансираа Висиононтв - Интернет ТВ канал.
Статус
Undercurrents потоа стана непрофитна компанија и добротворна организација. Ја преселија нивната канцеларија од Лондон во Оксфорд и сега се наоЃа во центарот на Свонси (Swansea).
Судења
Некои од нивните снимки на политички протести се користени во судења, вклучуваји ја и снимката од Самитот на Г8 го ѓенова и полицискиот упад во работните простории на Indymedia.
Актуелни / тековни проекти
Во 2007 Ундерцуррентс го издаде Eco Village Pioneers (Пионери на еко селото) - документарец кој ги истражува одржливите заедници со мало влијание на околината Ширум светот. “Reach for the sky” (“Посегни кон небото”) беше премиерно прикажан на фестивалот Беѕонд ТВ, во продукција на Undercurrents, а кој се фокусира на аеродромот во Свонси и на фактот што експанзијата на неконтролираната авијација е неодржлива. На аеродромот во Свонси, му беше дозволено од Советот на градот да оперира во центарот на полуостровот Говер (Gower), област со извонредна природна убавина, прва од таков вид во земјата. Јавниот притисок го принуди аеродромот да затвори. Ер Велс (Air Wels) кој работеше од аеродромот во Свонси, сега престана со работа.
Многу од нивните последни снимки се наоѓаат на веб страната Clearer channel.
Undercurrents моментално продуцираат мултимедијални содржини за проблеми со животната средина, како што се климатските промени. Видео содржините опфаќаат сурфање, живот и преживување во природата (bushcraft) и одржливо домување. Тие може да се погледнат на веб страницата на Undercurrents.
Списанието Undercurrents започна како медиум за радикални погледи на научните и технолошките теми; беше издавано во Англија помеѓу 1973 и 1984 - вкупно 63 изданија. Голем дел од тој период излегуваше секои два месеца, а најголемиот тираж беше 7000 примероци во доцните 70 -ти. Списанието постоеше да ја промовира алтернативната технологија - бескрајно еластичен концепт кој ја опфаќа речиси секоја тема за која т.н. “вистински” научници не беа заинтересирани.
Некои од тие теми, како што е барањето вода, метали или енергија без научни инструменти, остануваат надвор од границите на научните обиди. Но други, како обновливата енергија и рециклирањето на отпад, станаа конвенционална мудрост на 21-от век. Неодамна, двајца од неговите уредници започнаа да го реиздаваат списанието на Интернет. Тие истакнуваат: “Целта на овој сајт е целата содржина на Undercurrents да им биде достапна на идните генерации. Останатите изданија ќе бидат додавани, но започнавме со Undercurrents 9 (Јануари - Февруари 1975), бидејќи го обработуваше прашањето на нуклеарната енергија, кое по 30 год. повторно сите не преокупира.”
Undercurrents беше серија вести на канадската телевизија во 90-тите, која ја водеше Венди Месли.
Серијата која првпат беше емитувана во 1994, главно се концентрираше на извештаи од истраги и документарни филмови за медиумите и технологијата, како што е прегледот на медиумската покриеност на контроверзни прашања. Месли освои две Џемини награди (Gemini Awards) за нејзината работа на Undercurrents, во 1999 и 2000.
Во 2001, Undercurrents беше додадена во новата серија ЦБЦ Вести: Разоткривање (CBC News Disclosure), која заедно ја водеа Месли и Дајана Свејн. Новата програма не продолжи да дискутира за медиумите или технологијата, на големо разочарување на лојалните гледачи на Undercurrents.

Кога режисерот прави текст

ЦРНА СЕ ЧУМА ЗАДАДЕ
ИЛИ
КОГА РЕЖИСЕРОТ ПРАВИ ТЕКСТ
 Е тогаш станува писател или драматург со писанието што го составил. А хартијата трпи се, исто како и сцената. Што ли уште ќе испрочитаме и ќе се изнагледаме?! Последен таков обид на сцената на БИТОЛСКИОТ НАРОДЕН ТЕАТАР имаше Љубиша Ѓеоргиевски со неговиот текст “ДАЛАЈ МАМА“, во режија на Дејан Пројковски, “УСРЕЌУВАЈЌИ“ ја оваа сцена  со таа претстава. А режисерот е тој што го одбита текстот и одлучува како ќе го претстави на сцената. Во сегашнава констелација на изведувани драмски текстови од домашни автори, колку се тие ретки, очигледно е дека тие не им се доволно привлечни или добри на оваа актуелна режисерска гарнитура, за да ги постават на сцените на домашните театри. И што тогаш? Или самите да го напишат текстот како Љубиша Ѓеоргиевски, за кој други ќе се грабаат да го изведат, или пак ако се неуки за тоа, тогаш ќе бираат од она што останало и им се допаднало. Од тоа можат и да измиксираат коктел со што ќе не изненадат и збрлават. Ако има уште нешто досега невидено и нечуено?! А тука се крие стапицата, во изборот и заблудата на вкусот на оној што одлучува. Во конкретниов случај, режисерот Владимир Милчин се одлучи за “ЦРНА СЕ ЧУМА ЗАДАДЕ“, користејки избор од поезија и проза од проверени и номинирани автори, Михаил Ренџов Џон Вилсон, А.С. Пушкин, Георг Бихнер, Даниел Дефо, Антонен Арто, Македонски народни песни за чумата, традиционалната виенска песна “О, кутриот Августин“, со музичка подлога на Марјан Неќак како автор на музиката. Колку многу е инспиративен животот, не помалку од него е и смртта, што е докажана вистина од сето досегашно уметничко творештво. А чумата за смртта е како лидерот на партијата. И една таква театарска “ЦРНА СЕ ЧУМА ЗАДАДЕ“ премиерно стигна на 14.11.2008 година на НАРОДНИОТ ТЕАТАР во Битола. После оваа скоро дведецениска транзициска чума, а од неодамна и со рецесиска криза, театарската “ЦРНА СЕ ЧУМА ЗАДАДЕ“, останува да не просветли со темните проблесоци на нијансите кои замаглено или јасно ќе ги осознаваме како пораки, што ќе ни претскажат што може уште да не снајде?! А од црното има поцрно и најцрно. За распознавање во тие можности, со оваа претстава имаме уште едно согледување на црнилата од животот, поточно на заканите што не следат. Останува времето да го посочи замаецот што ќе го остави зад себе оваа поставка со овие текстови. Комплименти за изборот на пробраните текстови. А животот и уметноста се преплетуваат и во ова наше транзициско време, кога и културните работници се спонзорирани и тезгарат по разноразни фондации, што е само уште еден нивни актуелен допринос кон сеопштата глобализација и на ова поле. Како и чумата што не одбира народи и граници како глобална, пандемична појава. Со музиката на Марјан Неќак, флуидно протекувајќи низ претставата, полесно се проголтуваа кнедлите што ни остануваа запрени во грлото од виденијата што не обземаа. Суптилно одбраните акорди ја обликуваа перфидноста  и суровоста што бликаше од сцените кои наликуваа на ожнеани полиња од жетварот на смртта. Неодминливо виновен за ваквата “ЦРНА СЕ ЧУМА ЗАДАДЕ“ е секако режисерскиот пристап на Владимир Милчин. А тој е современ и трендовски, со избалансиран професионален сензибилитет од почеток го крај, концептуално следејќи ја нишката на дејствието, како свое видување во просторот и времето. Сепак ако ја згуснеше и скратеше претставата, ќе делуваше уште поинтензивно и поконцизно. Но и вака имаше што да се види. Претстава со елементи од перформанс, музика и пеење од оперета, дефиле од маски и костуми, се заедно измесено, загорчено, исчадено и спаковано како “ЧУМА“, која се задава и доаѓа да не престраши дебнејќи не како плен. Во севкупниот амбиент хармонично вклопени актерите играа , пееја и глумеа. Обемната актерска екипа извонредно успешно и професионално ни пренесе уште едно драмско послание на штиците што значат живот но и смрт во овој случај. Ова е уште една претстава со која БИТОЛСКИОТ НАРОДЕН ТЕАТАР ќе може да смета за престојните престижни театарски фестивали како адут за излез од локалните рамки. Освен ако и таму  не се испречи пак некое нивно бившо чедо, како селектор или член од жирито, кој ќе им ја заклуче вратата пред нос, како некои доскорешни бивши директори или култирни бирократи читај моќници, а всушност партиски реваншисти.
После премиерата на претставата имаше коктел, на кој се обидов да поразговарам со дел од присутните за нивните лични впечатоци, но тие повеќе сакаа да ја џвакаат храната отколку да зборуваат. Некои искрано ми признаа дека ќе ја напуштеа претставата да не бевме како публика сместени на сцената заедно со актерите. Ги спречила очигледноста на вниманието што ќе го привлечат при излегувањето, како и незгодното крцкање на штиците под нив. Како да се толкува ова? Можеби како слабост дека не сакаа да ја делат сцената со црната чума што се зададе токму пред нив? А стравот и храброста одат рака под рака, само кој ќе надвладее. Затоа препорачано повелете соочете се!!!
                                                                                                            Љупчо Велјанов

Што се тоа информации од јавен карактер?

ИНФОРМАЦИИТЕ ОД ЈАВЕН КАРАКТЕР

СЕ ЗА ДАВАЊЕ А НЕ ЗА ЧУВАЊЕ
Веќе цели две години во примена е Законот за слободен пристап до информации од јавен карактер, кое право е загарантирано и со Уставот на РМ-чл.16 ст.3 ...„а со кој се гарантира слободниот пристап кон информациите,како слободата на примање информации,така и пренесувањето на информации“
Со донесувањето на овој Закон, секое физичко и правно лице има законско право да побара, но и да добие, информации од јавен карактер. Во спротивно,доколку не ја добиете бараната информација можете да изјавите жалба до Комисијата надлежна за заштита на правото за слободен пристап до информации од јавен карактер, со седиште во Скопје.
Со овој Закон се обезбедува јавност и отвореност во работењето на имателите на информациите, кои пак имаат обврска на сите поднесени Барања да одговорат благовремено.
За да го остварите Вашето законско право и да дојдете до информација од јавен карактер, најнапред треба да знаете што е „Информација од јавен карактер“.
Информација од јавен карактер е секоја информација во било која форма, а да е создадена и со неа да располага имателот на информацијата, согласно неговите надлежности.
Од друга страна пак, „имателите на информации“-претставуваат органи на државната власт, и други установи и инстисуции утврдени со Закон, органите на општините, на градот Скопје, и на Општините на градот Скопје, јавни установи и служби, јавни претпријатија, прани и физички лица што вршат јавни овластувања и дејности од јавен интерес.
Согласно споменатиот Закон за слободен пристап до информации од јавен карактер, секој имател на информација има обврска да изготвува листа на информации со кои располага и истите да ги објави на начин достапен на јавноста-преку интернет, на огласна табла или на друг начи.
За да дојдете до информации од јавен карактер најнапред треба да поднесете Барање до имателот на информацијата, усно, писмено или во електронски запис. Барањето треба јасно да содржи определени елементи како што се: опис на информацијата што се бара, формата во која се бара информацијата, начинот на доставувањето на информацијата, како иподатоци од подносителот на Барањето како би можело да се одговори. И на крајот од Ваша страна немате обврска да ја наведете и образложите причината зошто ја барата наведената информација.
Вашето Барање понатаму се регистрира кај „имателот на информацијата“, а доколку истото е некомплетно, можете да побарате помош од службеното лице определено за посредување. Ваквото службено лице е должно да Ви каже дека располага со бараната информација, но доколку не располага тогаш треба да ве упати барањето да го доставите таму каде што се наоѓа бараната информација.
Имателот на информацијата е должен да одговори на секое Барање во рок од 30 или 40 дена за посложени информации со поука за правото на жалба.
Доколку имателот на информација не Ви одговори целосно на Барањето или не Ви даде образложени причини за одбивањето, имате право на жалба до Комисијата определена за тоа.
Сепак, определен пристап до определени информации ,се заштитени со закон и претставуваат исклучок од слободниот пристап на возможната достапност на конкретна информација во зависност од видот на бараната информација.
Така,исклучок од слободниот пристап до определената информација имаат : информациите кои врз основа на закон претставуваат класифицирани информации со соодветен степен на тајност,личен податок чие откривање би значело повреда на заштитата на личните податоци.,оние информации кои би значеле повреда на доверливоста на даночната постапка,информации стекнати или составени во истрага,кривична или прекршочна постапка за спроведување на управна или граѓанска постапка,а чие давање би имало штетни последици за текот на постапката,информација што се однесува на комерцијални или др.економски интереси,вклучувајќи ги и интересите на монетарната и фискалната политика а чие давање ќе има штетни последици во остварувањето на функцијата; информации чие откривање би предизвикало погрешно разбирање на содржината; информации за заштита на животната средина која не е достапна до јавноста заради заштита на здравјето на луѓето и животната средина ,заради заштита на правата од индустриска или интелектуална сопственост( патент, модел, мостра, стоковен и услужен жиг, ознака на потеклото на производот и сл).
На крајот и да се напомене дека сепак во одредени ситуации и достапноста до одреден вид исклучителни информации,кои не се окарактеризирани како информации од јавен карактер, е достапна доколку се процени дека интересот од таквата информација е многу поголем од штетната последица која би настанала со нејзиното давање.

Блог? А што е тоа?

Блог, кратенка од изразот „web log”, е веб страна која обично е уредувана од еден човек која што содржи натписи, слики, видео и коментари за истите.
Тоа што еден блог го прави специфичен медиум, е слободата на изразување која што му ја нуди на авторот. Нема никаква цензура, никакви правила и можност за таен идентитет.
Дел од блоговите овозможуваат коментирање на вести од одредено подрачје, а додека други овозможуваат водење на личен дневник. Секако, дневник со случки и размислувања кои што би сакале да ги споделиме со јавноста, и за кои не би ни пречела критика или коментар од читателите.
Опцијата која што ни овозможува да коментираме и да примаме коментари за нашите постови е клучниот елемент на еден блог. Всушност тоа е и поентата на поврзувањето со останатите корисници.
Најголемиот дел од блоговите е текстуален, иако дел од нив се фокусираат на уметност (artlog), фотографија (photoblog), видео (vlog), музика (MP3 blog) итн.
Постојат различни видови на блогови, од кои како најзастапени се издвојуваат:
Лични блогови
Личен блог е дневник или место за коментирање на одредени случувања на една личност. Овој вид на блог, всушност е најзастапен на интернет мрежата. Секој блогер се гордее со својот блог, дури и тој што скоро и нема посетители. Самиот факт дека својот став го изнесуваш надвор од себе и го правиш достапен за секој жител на планетата влијае многу на самодовербата.
Бизнис блог
Иако се релативно ретки, бизнис блоговите имаат голема улога во промовирањето на една фирма. Бизнис блогот претставува врската помеѓу потрошувачот/корисникот на одреден производ /услуга и компанијата. Меѓутоа треба да се напомене дека за да се има бизнис блог не значи само да се следи трендот, туку да се има навистина квалитетен блог и кон него да се пристапува сериозно.
Блог за одговарање на прашања
Ваквите блогови најчесто служат како сервис на корисниците. Прашањата најчесто се испраќаат преку e-mail, а потоа одговорите се објавуваат на блогот.
Микроблогирање.
Претставува вид на блогирање, кој што произлегува од традиционалниот начин на пишување постови на блог. Моментално најпопуларен сервис од овој вид е Twitter.com. Суштината на ваквиот вид на комуникација е известување посетителите преку кратки пораки, објавени на ваша страна регистрирана на twitter, од било каде и да се наоѓате, користејќи разни уреди за комуникација (лаптоп, мобилен телефон, PDA...). Најсвеж е примерот со последните терористички напади во Бомбај, каде што најголемиот број од туристите го користеле сервисот на twitter за да ги известат своите најблиски дека ги преживеале нападите.
Блогосфера
е термин за означување на сите активни блогови и нивните врски.
Популарноста на блоговите ја следи Technorati, базирано врз линковите кои што водат до блогот. Според Technorati групниот блог Boing Boing е најпопуларниот блог според корисниците.
Популарноста на новата интернет генерација беше забележана и од светскиот магазин Time кој во 2006 година Wikipedia, YouTube, MySpace, Facebook, Digg, Second Life, the Linux Operating System, едноставно нарфечени „Ти“, ги прогласи за личност на годината.
Ризикување на работното место
Авиокомпанијата Delta Air Lines ја отпуштиле својата вработена Ellen Simonetti, поради објавување на фотографии на својот блог каде што се појавува во униформа, што за компанијата се било недолично
Mark Cuban, сопственик на Dallas Mavericks, беше обвинет за неговите критики кои што, преку својот блог, ги упатувал кон официјалните лица на NBA.
Mark Jen беше отпуштен од Google поради откривање на тајните на фирмата на неговиот блог. Имајќи го предвид фактот дека Google претставува синоним за добро однесување кој вработените, само времето ќе покаже дали неговата постапка се исплатела.
Кај нас, сеуште, нема некоја голема афера произлезена од исповед преку блог. Имало некои обидни, но не кренале голема прашина. Последно случување беше исповедта на еден маркетинг агент, кој како што вели “Работејќи во компанија која има потреба од ТВ рекламирање проследив барање за рекламирање во двете најпознати наши телевизии - А1 и Канал 5. Рекламирање пред вестите во 19 часот цената е 65 EUR по секунда или 3900 EUR за цела минута.
..
Разочаран, се јавувам кај агентите од ценетите телевизии да им соопштам дека не сум заинтересиран. Нормално, ме прашуваат зошто. Им ја кажувам мојата пресметка, и слушам од другата страна еден кратка и слатка насмевка..
...
Се враќам во мојот Inbox, и .....
Пишува убаво 90% попуст на цените?!
...
Не можам да не издржам, морам да прашам ... и ете така наивно кон него ...
Во ред, супер сте, цената што ми ја даде е фантастична, знам дека не е баш паметно да се прашува и полемизира на нешто што оди во моја корист, но зошто попуст ?!?
...
Од другата страна пак истата и слатка насмевка, кратка тишина и концизен одговор (просветлување). Таа цена не е за приватни Компании ?!
Аха, значи таа е за влада и владини компаниии ?! - Да, така ипаѓа, не потврдува но го дели моето мислење ...
Политички опасности
Блогирањето зане да биде доста опасно за некои политички чувствителни теми, бидејќи нивната контрола е далеку потешка за разлика од телевизијата.
За среќа кај нас, како држава со демократско уредување, сеуште не се има случено ништо што би ја загрозило слободата на изразување на блоговите, но во светот има повеќе примери каде што се осудивани и затворани блогери. На пример, во Сингапур двајца етнички Кинези беа затворени поради антимислимански забелешки на нивниот блог. Египетскиот блогер Kareem Amer е осуден на тригодшна казна затвор поради навреда на Hosni Mubarak и исламските институции.
Македонска блог сцена
Слободата на изразување што ни ја даваат блоговите кај нас, иако ретко, но засега задоволително, знаат да отворат тема која што на телевизија, како најзастапен медиум, дефинитивно би била цензурирана. Без разлика дали станува збор за лична промоција или изнесување на некој свој став кој што би можело да биде контрадикторен со ставовите на публиката.
Најдобар пример за тоа е блогот на бившата претседателка на Хелсиншкиот комитет за човекови права, Мирјана Најчевска.
Таа го има еден од најкотроверзните блогови кај нас. Самиот факт дека е јавна личност е доволен таа да има луѓе кои се, и луѓе кои не се на нејзина стана. Интересно е тоа што, на сите нејзини постови се “јавуваат“ голем број на читатели кои што во секој момент се спремни да ја негираат и да ја навредат. Нормално има такви кои што и даваат подршка, но сепак негативците можеби се побројни. Најинтересно за читателите е што не поставува никаква цензура. Од една страна го кажува она што го мисли (од многумина оценето како малоумно), а од друга страна ги остава и читателите да кажат што тие мислат (иако тие најчесто не се држат до темата).
Во овој контекст може да се спомене и блогот doluvlada. Уредуван од личност која е крваво настроена против минатата влада на СДСМ. За пофалба се неговата очајност и упорност, а и неговите способности со Photoshop. Но овој блог, доколку му веруваме на авторот, е пример за тоа колку може да се оди против некого кој што е над тебе, а притоа да останеш недопрен. За жал, и покрај неговата храброст да се спротистави кон нешто толку сериозно, како владејачка партија, не траеше многу. Поради заканите што му биле упатувани и тоа пред парламентарните избори во 2006 бил принуден блогот да му го препушти на друг автор, за кој се надева дека би бил похрабар од него.
Од друга страна, блоговите како оној на Femgerila, претставуваат место каде што се собират читатели и блогери да си помуабетат за сериозни и контоверзни теми, без препукувања. Чисто, интелектуално и мудро. Тоа се случуваше и со нејзиниот пост наречен “Беседа против мизогинијата“, кој што претставува одговор на текстот на митрополитот бргалнички г. Иларион, објавен во дневниот весник “Дневник“. Целата дебата, за жената, нејзините права и општо, третирањето на жената во општеството според иларион како машина за репродукција, која што недостига на ТВ екраните, беше пренесена на нејзиниот блог. Други, позитивно оценети од јавноста, блогови се: блогот на Алекс Букарски (кој го сметаат за татко на македоскиот блог), блогот на Ана Марија “македонското девојче од Полска“ (можеби и првиот вистински македонски блог), блогот komunikacii.net итн.
Што се однесува до блоговите на политичарите и нивната активност, не можеме да се пофалиме дека се многу застапени на оваа сцена, но и тоа што го имаме до сега е задоволително, на некој начин.
Блогот на Гордана Јанкуловска. Уште на прв поглед може да се забележи дека таа не го води него. Нема постови во прво лице, нема обраќање кон посетителите. Се на него е објавено во форма на известување. Сепак, добро е што постои.
Друг блог кој што го привлекува вниманието корисниците е блогот на Јани Макрадули. Еден од ретките политичари кој што блогот го користи како свој дневник преку кој што ги изнесува своите ставови.
Следни блогови кои што заслужуваат да бидат споменети се блоговите на Владимир Ѓорчев,Филип Петровски,Трајко Славески, кој што ги објавува само своите колумни и блогот на Антонио Милошоски кој што веќе неколку месеци не е “освежен“.
Правилник за блогираање поставен од Tim O’Reilly за да се зголеми цивилизираноста на блогерите:
  1. Превземи ја одговорноста не само на своите збоови, туку и на коментарите кои што дозволуваш да се појават на твојот блог
  2. Одреди го нивото на толеранција на навредливите коментари
  3. Елиминирај ги анинимните коментари
  4. Зборувај директно, разговорите остави ги за во други прилики.
  5. ако познаваш некој кој што се однесува лошо, кажи му што мислисш
  6. не кажувај ништо преку блог што не би го кажал и во живо.
Најпознати блог сервиси кои што можат да ви овозможат да влезете во светот на нецензурираната информација се Blogger.com и Wordpress во светски рамки, и blog.com.mk најголем македонски блог сервис.

Микроблогирање
Претставува вид на блогирање, кој што произлегува од традиционалниот начин на пишување постови на блог. Моментално најпопуларен сервис од овој вид е Тњиттер.цом. Суштината на ваквиот вид на комуникација е известување посетителите преку кратки пораки, објавени на ваша страна регистрирана на тњиттер, од било каде и да се наоѓате, користејќи разни уреди за комуникација (лаптоп, мобилен телефон, ПДА...). Најсвеж е примерот со последните терористички напади во Бомбај, каде што најголемиот број од туристите го користеле сервисот на тњиттер за да ги известат своите најблиски дека ги преживеале нападите.

Че Гевара, Манаки и младите бунтовници

Че Гевара, Манаки и младите бунтовници
Годинава нашиот добро познат фестивал започна малку поинаку. Навидум се беше во ред, ја видовме истата слика на отворањето како што ја паметиме со години. Се вееја знамињата, тука беше црвениот тепих, на него се разбира убаво облечените дами и господа, вратоврските и високите потпетици, и блесок од еден куп фотоапарати. И една мала група млади луѓе на кои изгледа сето тоа не им се допаѓаше баш многу.Собрани покрај истиот тој црвен тепих, тие имаа да кажат нешто во врска со новитетите во организацијата на фестивалот. Паролите беа разновидни, но сите со иста мисла: Крадци на фестивали, Манаки во Конопиште, Си го заборавивте споменикот, и така натаму во тој стил. А верните посетители на проекциите во Центарот за култура можеа да прочитаат и флаерчиња со интересен текст во стилот Струшки вечери на поезијата во Делчево, Макфест во Гевгелија, Манаки во Скопје. Наградно прашање: што не е во ред со овој текст?
Ако почнеме да зборуваме за изместените вредности и за вистинските вредности ќе ни треба многу повеќе простор од оваа страница, затоа ќе мора да скратиме и да се задржиме на делче од тоа.
Можеби малиот протест делуваше идеалистички, некои можеби би рекле и “Шо се знаесват децава?”
Некои сметаат дека е доволно да закачиш на џемперот беџ со Че Гевара и автоматски се трансформираш во револуционер. Некој верува во то некој не. Некој можеби ќе дојде на протест само за да се бунтува, онака, за нешто, некој сака да се искаже, да се промовира, некој верува дека со тоа може нешто да се смени а некој не, ама сигурно сите беа погодени од истото: ни го украдоа Манаки!
Се вели дека не знаеш што имаш додека не го изгубиш. Па не е точно дека не знаевме ама изгледа требаше да се случи вакво нешто за да се свестиме и да си го браниме нашето.
Актот на “Скопјани” не се оправдува во никој случај ама и заспаност не е за пофалба. Зошто мора да се стигне до тој степен за луѓето да се свестат или пак единствено за што се грижат е некој да не им го земе она нивното, само оти е нивно. Затоа што, да бидеме реални, колку навистина се посетени филмските проекции на нашиот интернационален фестивал на кинематографијата?. Се знае, ќе се дотераме за да не видат на отворањето и потоа салата е празна. Демек, филмофилите во филмскиот град. И тоа е жалното. Што си ги земаме работите здраво за готово. Што треба некој да те шлакни за да те разбуди.
Како и да е, полошо од заспаноста е ако никој не се разбуди, па така една сончева сабота на 4 октомври младите бунтовници се упатија кон Скопје, па во друштво на полицијата и не толку бројни медиуми се наредија пред влезот на АРМ и ги извадија транспарентите.
Она што се намераваше се направи, прашање е дали е доволно и дали ќе си речиме “Е па ОК, бев на протест, викав УУУУУ едно пола сат, толку од мене, доста е.” Друго прашање е дали ќе има резултати и дали некој ќе не слуша. Можеби да, можеби не. Ама факт е дека никогаш ништо не е за џабе. На секоја акција има реакција. Зависи од интензитетот на првата колку силна ќе биде втората. Само битно е кога ќе се почне со акцијата, и зошто оставаме да ни го загрози некој нашето па после да се бориме да го задржиме, а пред тоа не сме го вреднувале доволно или едноставно не сме се замарале да го вреднуваме колку што треба и да му обрниме внимание какво што заслужува.
ТРОМБЕВА ХРИСТИНА

Работнички права

Реален предизвик или недостиг на волја за сопствени промени
Неинформираноста на работниците за правата кои што произлегуваат од работниот однос претставува една од главните пречки за правилна реализација на таквите права и последиците кои што произлегуваат од непознавањето на конкретните права во даден момент.
Игнорантноста од непознавањето и непримената на работничките права се појавува не само како моментален проблем, туку како проблем кој што остава длабоки последици врз целото општество.
Како особена конотација наведувам и останувам на ставот дека сепак индивидуализмот за било кој проблем во нашиот менталитет изостанува а слабиот секогаш останува да се крие зад грбот на другите и така во низа секој за секого, во услови и со краен резултат кога никој не се охрабрува да биде водич и така обесхрабеноста на секој поединечно претставува пропаст за целината како колективитет.
Прокламираната средна класа,која што ја сочинува токму-работничката популација,од ден на ден се повеќе исчезнува.Неспособноста на работникот за соочување со конкретниот проблем од работниот однос пропратен со стравот од евентуалното отпуштање од работа, налага несоодветно и неволево однесување на работникот, кое особено е изразено во приватните претпријатија од типот на текстилните фабрики.
Самата експлоатација се јавува првенствено како недоволно исплатена плата која плата често е еднаква на маргините на најниската плата на ниво на стопанството и покрај дополнителните екстра изработени часови во текот на денот, викендите и ноќните смени.Се јавува и проблемот со неосигурувањето на работникот и во вид на здравствено и во вид на пензиско осигурување, што самото по себе повлекува долгорочен проблем во текот на понатамошниот дел од животот при пензионирањето.Чести се и неадекватните дисциплински прекори со кои се одзема дел и од онака прениската плата која е недоволна да ја пополни потрошувачката пресметана месечна кошница за исхрана а не и за да остани за нешто друго,како на пример сметките.
Овие права на работниците кои што работат во приватните претпријатија, пред се стопанските работници, се наоѓаат на релативно висока дистанцираност со правата кои што ги уживаат работниците вработени во државниот сектор.
Битен сегмент за реализација на овие права претпоставуваат работничките синдикати кои кај приватните претпријатија изостануваат, а секаков обид за нивна активација зе чини предвремено е задушуван и тоа и директни и индиректно.Директното задушување настанува како резултат на наметнување на волјата на работодавецот  а индиректното преку самата неинформираност на работникот за начинот и пристапот кон реализацијата на овие права.
Доколку пак овие синдикати на работниците би се востановиле онаму каде што не постојат а каде што е битно нивното формирање, би значело чекор напред кон она што би значело минимална гаранција за нивна реализација, а во секој случај и отворен пристап кон целокупната проблематика на работникот, за чии што интерес таа синдикална организација би постоела.
            Нашата организација-“Форум на млади“ од Битола, се наоѓа во подготвителна фаза,за реализација на проект кој би се однесувал токму на проблематиката со работничките права и афирмацијата на истите.
Проектот е замислен да трае неколку месеци, со особен интерес за негово продолжување, а преку истиот да се овозможат три вида на пристапи кон она што значи особен осврт кон работничките права.
Примарна цел, за запознавањето со правата од работниот однос произлегуваат по пат на информираност за истите.
Она на што се надеваме дека ќе успееме да го реализираме, а што би значело особена поволност за работниците претставува давањето на нивна директна помош при конкретен проблем.
Конкретната помош би се состоела или во давање на правен совет преку востановена СОС-телефонска линија за проблеми од работниот однос,која би се реализирала со посредство на нашата канцеларија, и како директна помош дадена од страна на стручно лице-правник.
Третиот вид на интервенција би се состоело во издавање на прирачник во кој што би силе опфатени овие права, и преку кој прирачник секој би се запознал за она што значат права од работниот однос и начини за нивна реализација,вклучувајќи го и запознавањето со институцоиите на системот, како и потенцирање на битна улога која што би ја одиграл синдикатот во овој аспект,по пат на формирање на нови синдикати и активирање на веќе постоечките; и со давање на акцент на невладино ориентирање и чисто правно,законски и уставно загарантирано. 
            Меѓутоа сепак како повторен проблем кој што ми се чини се врти во круг,и ќе се врти, претставува самата достапност, пристап и желба на работникот за соодветни промени во негова корист. Информирањето не само што се јавува како потреба, туку се појавува како неопходност за идните промени. Самата активност на работникот, би значела и возмжност за директна интервенција во нашето законодавство а со тоа и директен пристап кон својата судбина, за што нашиот работник знае, но не се осмелува да направи чекор напред кон истапување.
Затоа се јавува и потребата од интервенција на синдикално ниво.
            Од јануари 2009  година, во примена ќе биде новиот изменет и дополнет закон за работни односи со кој што потребата од решавање на потенцијалните проблеми од работниот однос со помош на Синдикатот ќе се јави како дополнително неопходна.
Новиот закон ќе ја зајачи улогата на работодавецот со што на овој начин улогата на работникот како начин на реализација на сопствените права единствено ќе може да се оствари по пат на интервенција во колективниот договор а сето тоа со помош на Синдикатот.
            Останува, сепак и покарај потенцираната битна улога, работникот првенствено да се запознае со самото материјално право.
Факт е дека работничката класа претставува сином на работник на физичка активност кај која работничка класа изостанува ова непознавање на фактичката страна на законот но и начинот на таа реализација.
Материјалната страна на законот ја претставува содржинската страна на законот , за тоа колку дневно,неделно и месечно смее да се работи, кое е нивото на дозволени денови на годишен одмор , кој е начинот и дозволеноста на дисциплинските казни и сл.
            На крајот ја завршувам статијата со констатацијата дека и од оваа страна на законот, и на овој проблем има уште многу на што да се доработи.
Завршувам и со прашањето дека понекогаш треба да се запрашаме која е конечната цена која што треба да ја плати работникот?
Како краен пример го назначувам сеуште актуелниот минатогодишен пример со смртта на една наша сограѓанка во текот на месец јули 2007 година, во едно од овие приватни претпријатија.
Реален предизвик или недостиг на волја за сопствени промени по пат на единствениот начин-правото, доколку при потребата се дозволи ?!

Законот и реалноста во колизија

ЧИСТО ФОРМАЛНАТА СТРАНА НА ЗАКОНОТ

Начелата на државата почиваат врз постулатите на правото и на правната држава.Правната држава почива врз постулатите на доверба на граѓанинот во неа и во поделеност на власта на законодавна,извршна и судска;а сево ова своите темели ги поставува врз основа на законот и уставноста и на нивно доследно почитување како од страна на државата и нејзините институции,така и од страна на сите граѓани...
Прокламираното право дека живееме во правна држава е точно доколку се разгледува од страна на сеопфатност во законот на сите аспекти кои го регулираат општествениот живот на човекот
.И да,со исклучок на одредени правни празнини кои неминовно постојат од аспект дека ние сепак сме релативно млада држава и во транзиција,сепак,може да се констатира дека кај нас постојат добри закони,но често само од формална страна;односно често само на хартија...
Заради тоа;се јавуваат ситуации каде законот и реалноста се спротивставени еден на друг т.е. каде двата факта реално постојат,а не би требало...
Типичен показател за тоа претставува примерот со актуелните случувања по основ на кои деновиве сме сведоци,во однос на континуираните исклучувања на струјата заради неподмирени сметки за истата,но кои сметки датираат на неколку илјади денари,со четири или повеЌе нули, по основ заостанат неподмирен долг и за повеќе од една година!
Спротивен факт на тоа претставува член 367 од Законот за Облигациони Односи кој вели дека за една година застаруваат:побарувањето на надомест за испорачана електрична и топлотна енергија, гас, вода, за оџачарски услуги и за одржување на чистота, кога испораката, односно услугата е извршена за потребите на домаќинството;
Значи,иако според законот,застарувањето на побарувањето за сметките на електрична енергија застарува со истекот на една година и истото побарување натаму би требало да се одвива по судски пат,деновиве,сведоци сме на активно исклучување на електричната енергија од страна на единиците на ЕСМ -ЕВН.
. Овие исклучувања претежно се изведуваат кај сиромашната популација ,кај нас во Битола нивните мобилните единици беа забележани на повеќе локации низ градот;,низ Карпош,Буковски Ливади и Брусничка Населба,и тоа овие исклучувања претежно се изведуваа кај корисниците на социјална помош,кај кои и покрај за нив доволните проблеми кои произлегуваат од моменталната социо-економска положба на државата,им се наметнуваат овие исклучувања без претходно достоинствено предупредување од страна на приватизираната ЕСМ-ЕВН .
Несомнено,во овие случаи не помагаат ниту молбите на нашите сограѓани затоа што приватизираната ЕСМ веројатно поради недостигот на производството на струја решила да не ја дистрибуира истата онаму каде најлесно може да ја ефектуира својата власт.
Како потврда на тоа претставува и нивниот конечен одговор дека заостанатите сметки веќе не можат да се подмируваат на рати,туку ЕДИНСТВЕНО ВО ЦЕЛИОТ ИЗНОС.
По самиот чин на исклучување,следува срамно етикетирање со налепница на местото на исклучување за да се знае дека таму е исклучена струјата.
Тогаш, се наметнува прашањето зошто се воведени новите сметки кои за разлика од старите сега се преклопени со заштитна хартија за да не се знае кој колку троши,должи и плаЌа!
Веројатно,мој став е,кога ќе се размисли и согледа оваа идеја,се доаѓа до позитивна констатација,особено од аспект на почитување на човековата приватност како едно од основните неприкосновени човекови права,меѓутоа самата Компанија си противречи самата на себеси во однос на почитувањето и на доследноста на истата оваа практика бидејќи од една страна се залага за почитување на истите а од друга страна доследни ги крши.
Вториот проблем кој што се јавува а кој ги засегнува граѓаните во голем обем се однесува на трошокот за реализирана електрична моќност со предодредени 33,33%,во склоп на сметката за електрична енергија а кои се исплаќаат на име акумулирана потрошена електрична енергија,кој проблем стигна и до Врховен Суд на Република Македонија од аспект на оценување и преиспитување на законитоста и уставноста на истата таа одлука...
Алармантен е апелот на социјалниот граѓанин за интервенција на власта,во однос на разрешување или реализирање на некое даночно олеснување за оваа категорија на луѓе.На дослух е дека се приготвува закон заради оваа тема,но сепак,останува на времето да покажи.Она што е сигурно,е дека во Центарот за Социјална Работа,започнало уште пред неколку месеци со прибавување со на примерок од сметка со запишан заостанат долг како евидентен доказ за заостанатоста со плаќањето и вредноста на заостанатата сума.Неформално,се наговестуваат два владини поакети кои би требало да содржат даночни олеснувања кои би се однесувале или во подмирување на определена сума од сметката(некаде од 300 до 500 денари),при што државата би го платила тој дел од сметката во стрикно определена вредност,или истата би интервенирала на начин што на оние што разумно ја искористуваат струјата,при поголемото искористување на истата,ќе плаќаат повисока вредност за кило-ват потрошена електрична енергија,и обратно,при помало искористување на истата ќе се плаќа помала вредност за искористен кило-ват
искористена ел.енергија. Со овие позитивни законски измени и интервенции Македонија барем малку ќе заличи на солцијална држава за каква и уставно се декларира.
Што и како ќе биде ,останува да покаже самото време.
Останува и на граѓанинот без струја ,да се врати во времето на примитивизмот и да функционира без струја,што логички е тотално невозможно или пак,во крајна алтернатива да се снајде онака како што тој може,знае и умее,земајќи ги рабвотите во свои раце...
 

BLOK © 2008.