Масовно општество

Што е всушност медиум?
Еден од најупотребуваните зборови во современата комуникација е зборот медиум. Освен што е најупотребуван, терминот е и еден од потешките за дефинирање. Во англискиот јазик, овој збор може да се најде со 15 различни дефиниции. Во македонскиот јазик овој термин има нешто потесно енциклопедиско значење, но содржината на самиот термин останува комплицирана.

Дефиниција


Општа дефиниција (позната и како Маклуанова дефиниција): Секој материјално поткрепен ентитет што може да пренесе некоја порака е медиум (согласно со ова медиум е маичката со некаков натпис, кожата со тетоважа, зградата со политички плакат врз неа, и.т.н.);

Класично-конвенционална дефиниција: Медиум е комуникациски систем заснован врз одреден технолошки уред кој емитува пораки до публиката (согласно со ова медиум е радиото засновано врз технолошкиот уред радио апарат, телевизијата со ТВ приемникот, телефонот со телефонскиот апарат, но и книгата, весникот, факсот, телеграфот, компјутерот, I-pod, и.т.н.);

Технолошка дефинција: Технологијата на запишување (кодирање) на пораките се дефинира како медиум, па согласно со ова се разликуваат: печатени медиуми,електронски медиуми (ТВ, телефон, радио), дигитални медиуми и слично.
Социолошка дефиниција: Комуникациски систем кој пренесува пораки од одреден испраќач до публиката (масовни медиуми, локални медиуми, државни медиуми, приватни медиуми, глобални медиуми, и слично).

Медиуми или масовни медиуми е термин кој најчесто се користи за да се означи, како класа, оној дел од медиумите чија намера е да допре до многу голема публика. Терминот за прв пат се појавува во 20тите години на минатиот век со појавата на националните радио-мрежи и весниците и списанијата со масовна дистрибуција. Публиката на масовните медиуми е разгледувана од некои теоратичари како масовно општество со посебни особини, поради начинот на кој што тоа постојано е во движење, што го прават посебно подложно на влијанието на модерните мас-медиумски техники како рекламирањето и пропагандата.






Масовно општество

Масовното општество, означува термин кој што е поврзан со модерното општество, односно со општеството на индустриската ера. Уште од неговот прво појавување, на почетокот од минатиот век, масовното општество било поврзувано индустриската револуција и птценувањето на традиционалните и аристократски вредности.
Во еден труд на Емил Диркем терминот масовно општество бил поврзан со општество на униформиранотст. Во 20-от век нео- Марксистичките движења, поткрепени од школи како што била Франкфуртската, масовното општество го поврзувале со изолирани индивидуи кои што меѓусебно ги поврзувала културната индустријализација која му била слуга на капитализмот.
Конзервативните движења во 20-т век го критикувале масовното општество од друга перспектива. Имено, Хозе Ортега Гасет масовното општество го обвинил за уништување на високата култура. Без разлика, дали масовното општество ќе се окарактеризира како лево или десно движење, тоа сепак низ годините било користено од двете страни во нивните меѓусебни расправии.
Масовното општество, како идологија најчесто се смета како спротивност на елитното општество, односно на оној слој од општествто кое што ја следи традицијата и високата култура. Реално гледано, денес, а и години наназад, масовното општество е во рацете на малиот, но моќен дел од елитата. Политиката на водење на масовното општество е доста едноставна. Мали моќни индивидуи, од различни гранки на културата, им го сервираат готовиот производ на масите, за потоа полесно владеат со нив и ги контролираат.
Ваквите теории и начини нa водење на масите се разработуваат скоро во сите студии кои што се посветени на медиумите, и укажуваат на нивното влијание врз публиката. Но, како и да е медиумите за масовна комуникација се неопходен инструмент за развој и забава на масовното општество.
Медиумите и социјалните мрежи денес

Она што во момемнтот го претставува модерното општество се медиумите. Живееме во време кога се околу нас е медиум. Секое нешто, секој предмет пренесува некоја порака , рекламира некој бренд или шири пропаганда. Едно истражување извршено во 2008 година, покажало дека еден просечен човек кој што живее во една просечно развиена држава дневно е сведок на 3 500 реклами. Можеби оваа бројка на почеток изгледа огромна, но доколу се размисли подлабоко и “би си го вратиле филмот наназад“ ќе сфатиме дека едно обично пазарење во супер маркет нуди огромен број на производи и следствено на тоа рекламира брендови. А што е со шетањето по улица? Сите автомобили, излози, згради, па и луѓе (со својата облека) претставуваат еден вид на реклама и потсвесно наметнување на одреден производ. Во никој случај не смее да се заборави и телевизијата.
Сите овие примери се само вовед во она што може модерното општество со помош на технологијата и медиумите да направи и влијае врз една личност.
Најдобар и најдискутабилен пример, кој воедно ја опишува и целата оваа медиумска револуција која што се одвива последниве години, секако е новинарството потпомогнато од технологијата.
Самото појавување на блоговите веќе беше наговестување на една голема револуција за која се очекуваше да го демократизира општеството. И тоа и го направи. Му се даде шанса на, буквално секој жител на планетата, кој што има пристап до интернет да сподели информации и свои ставови со останатите корисници на интернет, притоа, да може да го скрие својот идентитет и без никаква цензура. Токму таа опција беше клучната која од 2002 па наваму одигра најзначајна улога во сите важни сегменти од општеството (политика, наука, економија, образование). Дури и во земји како Кина и Иран, блоговите и слободниот начин на изразување на своите ставови, успеаа да ја превземат главната улого при “освестувањето“ на народот.
Колку блоговите и т.н. слободно новинарство ќе направат во иднина, сеуште не може да се каже, бидејќи тие веќе се дел од нас и не се третираат како нешто што функционира одделно.


Социјалните медиуми се ефтини, скоро бесплатни

Самите сервиси кои всушност се социјални медиуми во најголема мера се бесплатни (Facebook, Twitter, Youtube…), но смислувањето и спроведувањето на стратегија за нивна употреба во корпоративни цели (зголемување на продажба, позиционирање бренд…) бара одредено знаење, вештина, време, а со самото тоа значи и пари. Основната предност кај употребата на сервисите за социјално вмрежување кога станува збор за парите е што навистина овие активности ги намалуваат трошоците за промоција, но сепак потребно е време, а тоа не е бесплатно. Во поголемиот број (пред се поголеми) компании постојат луѓе чии работни активности врзани токму со друштвените медиуми и токму за тоа добиваат плата.

Влијанието на медиумите и на вредностите кои тие ги застапуваат (забава, уживање, опуштање, отворена комуникација, интеракција…) сè повеќе добиваат на вредност во сите сфери на општественото живеење. Таков е случајот со образованието. Вообичаеното, барем локално, разбирање е дека образовниот процес е категорија која е автономна и неспоива со други сфери, како што е забавата. Но, не повеќе. Трендовите во ова област, под интензивно влијание на медиумското опкружување се менуваат и се обидуваат да се прилагодат кон новите навики на учениците и на сите оние кои треба да бидат инволвиран во образовниот процес, пред сè со употреба на забавни методи во учењето, каков што е и следниот скорешен пример, кога во училиштата низ Канада и САД за да се мотивираат учениците да ги читаат драмите на Шекспир, нив им се дава софтвер преку кој низ игра учениците би се запознале со содржината и ликовите.
Идејата е прилично „штосна“ и интересна, но останува да се забележи и тоа дека сведочи за промената во вредностите и преориентација кон забавувањето и уживањето на модерната глобална култура во сите сфери на дејствување.
Впрочем, е еден поглед на промените во приодот на емисиите кои одат на досега барем научниот тв-канал „Discovery Channel“ и редица забавни „reality show“-а и документарни драми се исто така показатели за оваа прилично радикална промена и поместување. Сличен процес е во тек и во информативната сфера каде почнуваат да преовладуваат пристапи во информирањето кои се нарекуваат „info-tainment“.


Како што и погоре непоменавме, медиумите и масовното општество го сочинуваат масите, оној слој од општеството кој што на некој начин е најлесен за манипулирање. Наспроти него функционира елитното општество, кое сеуште се стреми да ги зачува традиционалните вредности кај човекоти нековиот однос кон светот околу него. Исто така напоменавме дека токму таа група на индивидуи кои им припаѓаат на елитата ги поседуваат сите тие медиуми (алатки) со кој што манипулираат со јавноста и им ги диктираат своите ставови. Секако во сите тие лавиринти веќе почнува да избелднува таа висока култура која се темелеше на, пред се литература и уметност за сметка на профитот и потребата од „поедноставување на секојдневниот живот“. Најинтересниот дел од сето ова е што во битката која се води помеѓу елитата, создавајќи ја конкуренцијата, најголема придобивка има крајниот корисник.
...или само така сакаме да мислиме.